به گزارش اکوبانک؛ سیدکمال سیدعلی، معاون ارزی سابق بانک مرکزی توضیح می‌دهد که متاسفانه در سال‌های اخیر تفاوت میان ارز دولتی و ارز بازار آزاد منجر به زیان زیادی در کشور شد اما اینکه عده‌ای تحلیل می‌کنند چون دولت ارز نیما را حذف کرده پس دلار گران شده، درست نیست.
نظر شما درباره مرکز مبادله چیست و آیا این استدلال برخی از افراد که توضیح می‌دهند حذف نیما منجر به نوسان دلار شد، محلی از واقعیت دارد؟
بازار ارز تجاری به صادرکنندگان کمک می‌کند تا به قیمت واقعی ارز نزدیک‌تر معامله کنند و همچنین می‌توان گفت که گامی رو به جلو برای تک‌نرخی کردن دلار است. به همین دلیل این مسئله تاثیر مثبتی بر شرکت‌های صادرکننده خواهد داشت، همچنین باعث کاهش نارضایتی صادرکنندگان در ارتباط با پایین بودن نرخ فروش اجباری ارز در نیما می‌شود.
سیدعلی بیان کرد: بازار ارز تجاری برای واردکنندگان نیز تغییراتی ایجاد خواهد کرد؛ زیرا کالای خود را با نرخ منطقی‌تر می‌فروشند و در نتیجه رانت کمتری توزیع می‌شود و این تغییرات به نفع اقتصاد کشور خواهد بود. کشور با تورم زیادی مواجه است و اقدامات اصلاحی ممکن است منجر به افزایش قیمت دلار شود اما انجام این اقدامات بسیار ضروری است و نمی‌توان به دلیل بیم از گران شدن دلار آن را متوقف کرد. کم‌ارزش شدن پول ملی به دلیل کاهش تولید و وجود تورم در کشور است. تورم هم چیزی جز نبود کالا و خدمات در مقابل چاپ پول نیست؛ به همین دلیل این استدلال‌ها چندان درست نیستند.
یعنی دولت می‌دانست که با این اقدام منجر به گران‌تر شدن دلار می‌شود؟
افزایش نرخ دلار در بازار غیررسمی به دلیل افزایش انتظارات تورمی ناشی از تحولات منطقه و سقوط دولت بشار اسد و همچنین همزمانی با آغاز سال نو میلادی چندان هم دور از انتظار نبود و در صورت آرام شدن منطقه روند بازار به ثبات و تعادل بازمی‌گردد.
پس یعنی شما حذف نیما را در این فرایند اثرگذار نمی‌دانید؟
بازار ارز تجاری به صادرکنندگان کمک می‌کند ارز با قیمت واقعی را مبادله کنند و با توافق با یکدیگر دست به معامله بزنند. البته با وجود اینکه حذف نیما تاثیر مثبتی بر شرکت‌های صادرکننده خواهد داشت اما همزمان باعث کاهش نارضایتی صادرکنندگان در ارتباط با پایین بودن نرخ فروش اجباری ارز در نیما می‌شود اما به طور کلی از آنجایی که چنین اقدامی منجر به کاهش رانت‌پاشی در اقتصاد می‌شود، تغییرات به نفع اقتصاد کشور است.
ما منابع ارزی آنچنانی نداریم که باعث یکسان‌سازی نرخ ارز شود. بین یکسان‌سازی نرخ ارز و تک‌نرخی شدن ارز تفاوت وجود دارد؛ تک‌نرخی شدن یعنی رانتی از طریق فروش ارز توزیع نشود، مثلاً اگر نرخ ارز نیمایی ۵۰ هزار تومان و قیمت ارز آزاد ۶۰ هزار تومان باشد، چون اجناس به قیمت بازار آزاد فروخته می‌شود، پس در حقیقت در حال توزیع رانت هستیم و به فردی که ارز نیمایی دارد سود می‌دهیم.
اگر نرخ نیمایی به بازار آزاد نزدیک می‌شود به همان میزان ممکن است که نرخ ارز آزاد پرش داشته باشد و فاصله ادامه پیدا کند. یکسان‌سازی ارز الزاماتی دارد که نیاز به منابع بسیار زیادی است و بانک مرکزی باید نرخی را اعلام کند که به آن نرخ حمله نشود، همچنین فروختن نرخ ارز نیز آزاد باشد تا هر فرد بتواند به بانک مراجعه کرده و ارز خود را بخرد. من اعتقاد دارم امروز نمی‌توانیم کالاهای اساسی، نهاده‌ها و دارو را با نرخ آزاد وارد کنیم اما باید نسبت به تورم تعدیل صورت بگیرد و دولت مابه‌التفاوت را حساب و تامین کند. باید تمام مقررات را به نحوی تنظیم کنیم که به سمت تک‌نرخی شدن ارز برویم تا این مقررات در آینده نزدیک به یکسان‌سازی ارز منجر شود.
