به گزارش اکوبانک؛ کمال سیدعلی، معاون ارزی پیشین بانک مرکزی و کارشناس بازار ارز در گفت‌وگو با «هم‌میهن» به این نکته اشاره دارد که نوسانات سریع قیمت ارز و طلا در کشور ما تحت تاثیر فضای سیاسی است. او می‌گوید کاهش قیمت ارز به دلیل این است که حباب قیمت‌ها با اخباری که از مذاکره ایران و آمریکا رسیده در حال تخلیه شدن است و البته نشان می‌دهد که مقدار زیادی ارز در دست مردم است که در ماه‌های گذشته آن را پس‌انداز کرده بودند.
قیمت ارز در چند روز اخیر کاهش داشته است، آیا این روند را می‌توان یک روند مثبت در اقتصاد دانست؟
اعتقاد دارم دلیل نوسانات سریع قیمت ارز و طلا در کشور ما تحت تاثیر فضای سیاسی است که همه نیز به آن اعتقاد دارند و مسئولین باید اهمیت این موضوع را به لحاظ تعاملات و تنش‌های بین‌المللی در نظر بگیرند. در این میان برخی فعالان اقتصادی و صادرکنندگان ارز خود را به کشور برنگرداندند و همچنین اتفاقاتی مثل تقابلاتی که در خاورمیانه رخ داد و در کنار آن بازگشت ترامپ به کاخ ریاست‌جمهوری، باعث شد قیمت دلار از ۷۵ هزار تومان به بالای ۱۰۰ هزار تومان برسد و همین روند صعودی باعث شد تا مردم عادی نیز به خرید ارز و سکه و طلا روی بیاورند.
همچنین شاهد این بودیم که وزیر اقتصاد به دلیل افزایش نرخ ارز استیضاح و برکنار می‌شود در صورتی که روند صعودی قیمت ارز به دلایل مسائل سیاسی بود و به اعتقاد من وزیر اقتصاد و رئیس بانک مرکزی در بهترین حالت در حدود ۲۰ درصد در قیمت ارز تاثیرگذار هستند. کاهش قیمت ارزی که این روزها شاهد آن هستیم به این دلیل است که حباب قیمت‌ها توسط اخباری که از مذاکره ایران و آمریکا رسیده در حال تخلیه شدن است و این واقعیت را نشان می‌دهد که مقدار زیادی ارز در دست مردم است و در ماه‌های گذشته آن را پس‌انداز کرده بودند تا ارزش نقدینگی خود را حفظ کنند. اکنون افرادی که مثلاً ملک و خانه خود را فروخته و ارز خریده بودند در شرایط نامناسبی قرار دارند.
نرخ ارز در چه محدوده‌ای منطقی است؟
در اینجا نقش بانک مرکزی بسیار مهم است، چراکه باید بازار را متعادل کند و مهم است که برای رسیدن به اهداف خود چگونه وارد این بازار شود. بانک مرکزی باید تلاش کند ارز به ثبات برسد تا اینگونه نوسانات به اقتصاد کشور آسیب نزند. اینکه نرخ ارز به حدود ۷۵ تا ۸۰ هزار تومان برسد امکان‌پذیر است و ایرادی هم ندارد چراکه ارز در چهار ماه اخیر یک پرش بلند قیمتی داشته و باید این روند متوقف می‌شد.
باید دید در هفته‌های اخیر روند مذاکرات ایران و آمریکا چقدر مثبت خواهد بود و چقدر خواسته‌های کشور ما برآورده خواهد شد، اگر این روند به خوبی ادامه پیدا کند و تحریم‌ها برداشته شود ممکن است نرخ ارز باز هم کاهشی شود. نکته حائز اهمیت این است که تقویت پول کشور باید بر اساس میزان تولید ناخالص داخلی باشد و نه نوسانات ارزی و اخبار سیاسی که آن نیز نیازمند این است که اعتماد مردم به بانک مرکزی و دولت جلب شود.
برخی این تصور را دارند که اگر قیمت ارز خیلی پایین بیاید، به نفع اقتصاد کشور است
البته به آنجا نخواهیم رسید و کاهش زیاد نرخ ارز آسیب زیادی به صادرات خواهد زد. این را در نظر داشته باشید که نرخ دلار در چهارسال اخیر در حدود ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان بوده و کاهش بیش از حد نرخ دلار و رسیدن آن به حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان به صادرات کشور صدمه خواهد زد.
در درازمدت و بعد از برداشته شدن کامل تحریم‌ها و فروش نفت در حد مقدورات و تامین کسری بودجه می‌توان به ترمیم اقتصاد امیدوار بود چراکه تا چند سال بعد نیز تورم و کسری بودجه را شاهد خواهیم بود و تروماهای اقتصادی تازه خود را نشان خواهند داد و در آن زمان است که می‌توان مثلاً برای تورم بالای ۴۰ درصد نسخه پیچید.
به‌هرحال درست است که دلار از ۱۰۶ هزار تومان نزولی شد و پایین آمد اما باید به این نکته توجه داشت که قیمت کالاها در کشور بر اساس دلار با نرخ حدود ۶۰ هزار تومان تثبیت شده و آثار کاهش نرخ ارز در مورد کالاها به سرعت رخ نخواهد داد.
چقدر زمان نیاز داریم تا به قیمت واقعی ارز برسیم؟
ارزش ذاتی ارز است که قیمت آن را تعیین می‌کند که در حال حاضر حدود ۶۰ تا ۷۰ هزار تومان است، البته ممکن است بعد از برداشته شدن تحریم‌ها و در بلندمدت این قیمت نیز کم شود اما به یک انتظار دو تا سه سال نیاز داریم.
به این موضوع دقت کنید که وقتی برجام برقرار شد در همان سال ۲۰۱۶ میلادی شاهد رشد ۱۲ درصدی بودیم چراکه فروش نفت بالا رفت و بر روی بودجه تاثیر گذاشت و قیمت ارز را متعادل کرد، اکنون نیز باید به این دقت کنیم که صادرات نفت را با چه قیمتی انجام می‌دهیم چراکه نوسانات ارز ممکن است دوباره به اقتصاد ما آسیب برساند.
