به گزارش اکوبانک؛ بانکها بهعنوان یکی از ارکان اصلی اقتصاد، نقش مهمی در تامین سرمایه، تسهیل جریان پول و حمایت از فعالیتهای اقتصادی دارند اما در شرایط ناپایداری اقتصادی، توانایی آنها در انجام این وظایف با چالشهای جدی مواجه شدهاست.
یک کارشناس بانکی، با بررسی این وضوع میگوید: در شرایط بیثباتی اقتصادی، ریسک نکول تسهیلات افزایش مییابد و این امر منجر به رشد مطالبات غیرجاری(NPL) میشود. این وضعیت، هزینههای بانکها را بالا برده و موجب کاهش سود یا حتی زیاندهی آنها میشود، همچنین کاهش سودآوری و زیاندهی بانکها، بهویژه بانکهای ناسالم، منجر به افت سرمایه و کاهش کفایت سرمایه میگردد.
احسان راکعی تاثیر نوسانات ارزی بر عملکرد بانکها را دوگانه دانسه و میافزاید: از یکسو، ناپایداری اقتصادی و تغییرات نرخ ارز میتواند مطالبات غیرجاری ارزی را افزایش داده و بانکها را با زیان مواجه کند. از سوی دیگر، برخی بانکها از داراییهای ارزی خود و افزایش نرخ ارز سود شناسایی میکنند و از این نوسانات منتفع میشوند.
وی با اشاره به اینکه بانکها بهعنوان یکی از نهادهای کلیدی، نقشی حیاتی در رشد و توسعه اقتصادی دارند. احسان راکعی با بیان تاثیر ناپایداری اقتصادی بر عملکرد بانکها ادامه میدهد: در شرایط اقتصادی ناپایدار، بهویژه در وضعیت فعلی که اقتصاد کشور از ثبات لازم برخوردار نیست، نخستین اثر قابلمشاهده بر صورتهای مالی بانکها، افزایش ریسک نکول است. به این معنا که ریسک عدمبازپرداخت تسهیلات برای بانکها و در نتیجه، مطالبات غیرجاری آنها افزایش مییابد.
راکعی با فرض اینکه بانکهای کشور بخش عمدهای از داراییهای خود را که تسهیلات است، به حوزههای مولد اقتصاد اختصاص دادهاند و میزان تسهیلات اعطایی به اشخاص وابسته و شرکتهای کاغذی که ارتباطی مستقیم با بانکها دارند در حداقل است، میافزاید: بسیاری از تسهیلاتگیرندگان در شرایط اقتصادی ناپایدار توان بازپرداخت وامهای خود را از دست میدهند، در نتیجه اولین اثر ملموس آن، چه برای بانکهای سالم و چه برای بانکهای ناسالم، افزایش مطالبات غیرجاری یا NPLاست که در صورتهای مالی بانکها نیز بازتاب پیدا میکند.با رشد مطالبات غیرجاری، هزینههای مربوط به این مطالبات در صورت سود و زیان بانکها افزایشیافته و به دلیل نکول وامها، بانکها با کاهش سود یا حتی زیاندهی مواجه میشوند. دومین تاثیر شرایط ناپایدار اقتصادی بر عملکرد بانکها، کاهش سرمایه است؛ زیرا افت سودآوری و زیاندهی، بهویژه برای بانکهای ناسالم، باعث تضعیف سرمایه لایه یک میشود و نهایتا کفایت سرمایه بانکها نیز کاهش مییابد.
راکعی در مورد تاثیر نوسانات ارزی بر عملکرد بانکها بیان میکند: واقعیت این است که بیثباتی اقتصادی بهطور مستقیم بر وضعیت ارز تاثیر میگذارد. در شرایط فعلی اقتصاد کشور، ناپایداری اقتصاد به دلایل سیاسی بر بازار ارز اثر گذاشته و باعث نوسانات ارزی شدهاست.
وی میگوید: نوسانات ارزی میتواند جنبههای مثبت و منفی برای بانکها بههمراه داشتهباشد. تاثیر منفی ناپایداری اقتصادی بر بانکهایی که در حوزه ارزی فعالیت دارند، به اینصورت است که با رشد مطالبات غیرجاری مواجه میشوند. این بانکها با پرداخت تسهیلات ارزی در شرایط ناپایداری نرخ ارز با مشکل بازپرداخت توسط مشتریان روبهرو میشود؛ درنتیجه مطالبات غیرجاری ارزی افزایشیافته و هزینههای مرتبط با مطالبات مشکوکالوصول نیز رشد خواهد کرد. البته این موارد در شرایطی مطرح است که فرض کنیم بانکداری در کشور واقعا در خدمت بخش واقعی اقتصاد و تولید فعالیت میکند که از نظر بنده اینچنین نیست