افزایش شفافیت مخارج مالیاتی، مالیات نرخ صفر، معافیت یا بخشودگی و ترجیحات مالیاتی و هدفمندکردن آنها به‌منظور جذابیت‌زدایی از فعالیت‌های غیرمولد در برنامه وزیر اقتصاد گنجانده شد.
به گزارش اکو بانک، مدنی‌زاده، وزیر پیشنهادی امور اقتصادی و دارایی، در برنامه خود با عنوان «رشد عدالت‌محور»، اصلاح ساختار نظام مالیاتی را یکی از ارکان کلیدی برای تحول اقتصادی کشور اعلام کرده است. او با تأکید بر تبدیل مالیات به منبع اصلی تأمین بودجه جاری دولت، ارتقای عدالت مالیاتی، هوشمندسازی فرآیندها و مقابله با فرار مالیاتی، چارچوبی روشن و اجرایی برای تغییر ریل‌گذاری مالی کشور ترسیم کرده است.
تغییر نگاه به مالیات: از ابزار درآمدی به ابزار تنظیم‌گری
برنامه پیشنهادی مبتنی بر اجرای بند ۴ سیاست‌های کلی برنامه هفتم توسعه است که بر افزایش سهم مالیات در بودجه عمومی، ایجاد پایه‌های مالیاتی جدید، تقویت نقش تنظیم‌گری مالیات در اقتصاد و ارتقای عدالت مالیاتی تأکید دارد. در این برنامه تأکید شده که نسبت درآمدهای مالیاتی به تولید ناخالص داخلی باید سالانه یک درصد افزایش یابد و به سقف ۱۰ درصد برسد. همچنین نسبت مالیات به اعتبارات هزینه‌ای باید به ۸۰ درصد ارتقا یابد.
چهار هدف اصلی اصلاحات مالیاتی
در این برنامه، چهار هدف کلیدی در محور اصلاحات نظام مالیاتی به‌شرح زیر مطرح شده است:
تبدیل مالیات به منبع اصلی بودجه جاری با افزایش سهم آن از تولید ناخالص داخلی
ارتقای عدالت مالیاتی و کاهش نابرابری درآمدی و ثروت
حرکت به‌سوی نظام هوشمند و غیرمتمرکز مالیاتی با حداقل اصطکاک برای مؤدیان
ارتقای سلامت اداری و کاهش فساد در ساختار مالیاتی کشور
پنج محور راهبردی اصلاحات مالیاتی
برنامه مالیاتی دکتر مدنی‌زاده در پنج محور راهبردی و ۱۳ اقدام اجرایی تنظیم شده که به اختصار در زیر آمده است:
الف) دیجیتالی‌سازی و یکپارچه‌سازی اطلاعات مالیاتی
اجرای کامل قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مؤدیان
استقرار حسابرسی هوشمند مبتنی بر داده و حذف ممیزمحوری
اتصال نظام مالیاتی به اطلاعات اشخاص ثالث
ب) تقویت نقش تنظیم‌گری مالیات در اقتصاد
اجرای قانون مالیات بر سوداگری
شفاف‌سازی معافیت‌ها و نرخ‌های صفر مالیاتی
بازطراحی معافیت‌ها برای حمایت از تولید
ج) افزایش تمکین داوطلبانه و فرهنگ‌سازی مالیاتی
رتبه‌بندی مؤدیان براساس تمکین
فراهم‌سازی امکان انتخاب محل هزینه‌کرد مالیات برای مؤدیان خرد
اعتماد به اظهارنامه مبتنی بر خودکنترلی
د) اصلاحات نهادی در ساختار مالیاتی
اصلاح نظام دادرسی و کاهش اطاله
تسریع در فرآیند استرداد مالیات برای فعالان اقتصادی
طراحی سازوکار انگیزشی برای استان‌ها در وصول مالیات
ه) مقابله با فرار مالیاتی و گسترش عدالت
مبارزه ساختارمند با فرار مالیاتی با ابزارهای نوین و داده‌محور
اصلاحات قانونی در دستور کار
در کنار اقدامات اجرایی، از تدوین لوایح جدید برای اصلاح قوانین مالیاتی خبر داده شده است. مهم‌ترین محورهای این اصلاحات عبارت‌اند از:
ایجاد نظام مالیات بر مجموع درآمد برای عدالت‌محور شدن ساختار مالیاتی
افزایش سهم مالیات بر ثروت از طریق نظام منطقه‌ای برای مالیات بر املاک
حذف معافیت‌های پنهان و تبدیل آنها به نرخ صفر برای ارتقای شفافیت و هدفمندی معافیت‌ها در مناطق محروم و صنایع پیشران
بخش مالیاتی برنامه وزیر پیشنهادی اقتصاد، سندی برای عبور از نظام مالیاتی ناکارآمد، سنتی و ناعادلانه به سمت یک ساختار شفاف، هوشمند و توسعه‌گرا. اگر این برنامه با پشتوانه قانونی، اراده اجرایی و همراهی سیاسی اجرا شود، می‌تواند نظام مالی ایران را به جایگاه باثبات‌تر و منصفانه‌تری برساند.
